Cabaret La Gaîté in Tuschinski
Omschrijving:
CABARET LA GAÎTE
Op 28 juli herleeft in Pathé Tuschinski het vermaarde Cabaret La Gaîté (vrolijkheid, vertier). Een geliefde nachtclub in het Amsterdamse uitgaansleven tijdens het interbellum (1921-1940) Een smeltkroes vol cabaretiers, muzikanten en variété-artiesten, onder de bezielende leiding van de legendarische Abraham Tuschinski. De bioscoopmagnaat liet zich inspireren door het bloeiende nachtleven in steden als Berlijn en Parijs. In een weelderig gedecoreerd zaaltje, op de eerste etage van zijn filmtempel, schitterden ontelbare grote namen in zijn ‘Soirée Dansant Chantant’.
Vorig jaar, op 29 juli 2017, presenteerden wij een eerste hommage aan deze bijzondere plek in de Viproom van de Art Deco bioscoop aan de Reguliersbreestraat. Een datum die niet zomaar was gekozen. Tijdens de oorlogsjaren werd Tuschinski door de Duitse bezetter omgedoopt tot Tivoli. In de volksmond kreeg die naam al snel de betekenis: 'Tuschinski Is Verkocht Of Liever Ingepikt'. Op 29 juli 1945 keerde de oude naam weer terug aan de gevel.
Na het succes van onze eerdere La Gaîté-hommage komt het Cabaret dit jaar opnieuw tot leven, maar nu in de Grote Zaal van de bioscoop, in samenwerking met artiesten die een sterke band koesteren met het entertainment van toen. Theater connaisseur/journalist/auteur Henk van Gelder en spreekstalmeester Michael Helmerhorst leiden het publiek door het rijke La Gaîté/Tuschinski-verleden.
Live-optredens worden afgewisseld met unieke filmbeelden. Een programma met muziek, dans, acrobatiek en liedjes die nog altijd naklinken in onze cabaretgeschiedenis.
Het repertoire bestaat uit liedjes, teksten en anekdotes en filmbeelden van cabaret legendes zoals: Louis Davids, Margie Morris, Jean Louis Pisuisse, Fien de La Mar, Tholen en Van Lier, The Ramblers, Rudolf Nelson, Josephine Baker, Maurice Chevalier, Marlene Dietrich, Edith Piaf en Zarah Leander.
Van Fien de la Mars ‘Onder de bomen van het plein’ tot het anti-Eerste Wereldoorlogslied ‘Het Wijnglas’ van Jean-Louis Pissuisse en het nostalgische ‘Weet je nog wel die avond in de regen’ van The Ramblers.
Ook wordt het repertoire van het legendarische Duitse emigrantencabaret van Rudolf Nelson weer nieuw leven ingeblazen, evenals opmerkelijke acts als die van sneldichter (‘Roept u maar!’) Willy Alfredo.
De lijst van artiesten is gevarieerd. Onder aanvoering van zangeres/performer Wilma Bakker (alias La Sirène) staan onder meer Grande Dame Gerrie van der Klei en crooner Dick Rienstra op het programma, naast vedetten uit de LGBTQ-gemeenschap als duo Ludique en Victoria False.
Er wordt gedanst door Burlesque performers Fay Loren, Eva Novakova, Natsumi Scarlett en acrobaat Paul van der Maat, de conferences worden verzorgd door Robert Kloppenburg en voor de muzikale noot tekenen piano maestro Jan Robijns en theaterorganist Paul Tijink. Het beroemde theaterorgel speelt daarin een belangrijke rol. Ook valt er te genieten van diverse variété entre-acts als Marlene ExtraLarge en Luna Lunettes, Variété is variëteit.
Historie Tuschinski /Cabaret La Gaîté in vogelvlucht
Tijdens de opening van Tuschinski, op 28 oktober 1921, ging ook de programmering van Cabaret La Gaîté van start.
Tot vlak voor de Tweede Wereldoorlog kende de nachtclub vele pieken, maar ook dalen. Als het tijdens warme zomers wat minder ging had Abraham Tuschinski altijd wel een nieuw plan klaar liggen, waarmee hij publiek wist te trekken.
Zoals de revue “Gek He”, waarin het beroemde lied “Onder de bomen van het plein”, een grote hit werd. En hij wist artiesten, die eigenlijk alleen voor de grote zaal waren geboekt, zover te krijgen dat ze onder het genot van een versnapering ook nog even acte de préséance gaven in zijn intieme cabaret.
Dansverbod opgeheven
De burgemeester van Amsterdam , de streng protestanse Willem de Vlugt , handhaaft net als zijn voorgangers een dansverbod – sinds 1893 verstrekt de gemeente geen dansvergunningen meer. Wie het verbod overtreedt loopt het risico zijn muziekvergunning kwijt te raken .
Pas in 1924 krijgen de eerste Amsterdamse instellingen een dansvergunning toegewezen. Er mag weer gedanst worden - ..behalve op zondag natuurlijk . Ook La Gaîté verandert daardoor in een danspaleis, waar men terecht kon voor een Thé Dansant en sávonds voor een “Soirée Dansante”.
In 1926 werden ook bekende dansorkesten zoals The Ramblers aangetrokken. Mede dankzij deze programmering van The Ramblers in La Gaîté kreeg Amsterdam een nieuwe dansinjectie.
In de dertiger jaren steeg weer de interesse in het cabaret uit de jaren twintig en haalde Tuschinski - op uitnodiging van Louis Davids – het Berlijnse cabaret van Rudolf Nelson (“De Nelson Revue”) in huis. Talentvolle joodse artiesten, op de vlucht voor het opkomende naziregime. Om de week zorgden ze voor een nieuw programma, zodat het publiek nooit uitgekeken raakte en terugkeerde.
Twee jaar na de Duitse bezetting werd Abraham Tuschinski, in 1942, opgepakt en in Auschwitz vermoord. De Tuschinski filmtempel luisterde inmiddels naar de naam Tivoli en door een brand (in 1941) werd La Gaîte grotendeels verwoest.
Pas in de jaren zeventig van de vorige eeuw werd de ruimte verbouwd tot bioscoopzaal: Tuschinki 2 .
Al deze momenten passeren de revue in onze hommage. Zoals ook het verleden van de beroemde ondernemer zelf.
De Amsterdamse bioscoop was zijn vijfde onderneming in Nederland, waar hij in Rotterdam was begonnen aan het bouwen van zijn imperium. Zijn ambitie om van zijn nieuwe filmhuis “het grootste en het mooiste te maken” kwam uit. Niet voor niks was Tuschinski het enige filmpaleis dat zijn eigen naam droeg.
Er bestaat geen mooier filmpaleis als Tuschinski waar je de stijlen van de Amsterdamse School, jugendstil en Art Deco herkent. Het is ook de enige van zijn bioscopen die nog overeind staat. De andere bioscopen stonden in Rotterdam - Thalia, Olympia, Scala en Cinema Royal – en werden tijdens het bombardement op Rotterdam (14 mei, 1940) vernietigd.
Productie en organisatie
Blond & Blauw theater richt zich op het Amsterdamse theater- en nachtclubcircuit. Ze organiseert vanaf 2015 voorstellingen en hommages in Tuschinski. Tot nu toe vier film-muziek-theater events, die omarmd werden door een geïnteresseerd publiek.
De inspiratiebron van de organisator Blond en Blauw is multi-media theater, waarin film, muziek dans en variété een belangrijke rol spelen. Met het opwekken van de sfeer van een nachtclub uit het interbellum willen we de fantasie en de verbeelding van het publiek prikkelen. De theater/filmavond in Tuschinski is een historisch document. Een ode aan een verdwenen periode van het (Nederlandse) entertainment waarbij het publiek wordt meegezogen in een intieme “roaring twenties”-setting. Met deze hommage willen we de geschiedenis van Tuschinski levend houden, de bijna vergeten traditie van het variété theater en de bijbehorende swing muziek een nieuw leven inblazen en liefhebbers van de variété, travestie en filmbeelden uit die tijd een onvergetelijke avond bezorgen. Een stad als Amsterdam verdiend een plekje waar dit illustere verleden te bewonderen is.
Log in om reacties te lezen en zelf te reageren.
Recent nieuws:
Even opwarmen
Zina is bijna te laat op haar werk en Mijntje biedt aan om haar een lift te geven. Dan kan Zina zich in de auto alvast een beetje voorbereiden op haar eerste klant…
Lees verder
Wij oude vrouwen
'Nou,' begon Willy. 'Amy is de ex van Beth. En ze is de reden dat jij een kartonnen doos in de kelder hebt staan. Wil je het hele verhaal?' – Fran & The City, deel 10.
Lees verder
De bewaring
Debuut van Yael van der Wouden. 'Een zorgvuldig opgebouwd verhaal waarin continu een aanstekelijke spanning voelbaar is tussen twee vrouwen en tussen het heden en ons donkere, collectieve verleden.'
Lees verder
Meer nieuws & achtergronden