Vlaanderen is altijd een goed idee voor een paar dagen weg, maar tijdens de Antwerp Pride nog extra. Tijdens de feesten kom je makkelijk in contact met de lhbtqia-locals. Leuk voor een biertje en een flirt, maar ook om wat wijzer te worden. Welke issues spelen er in Vlaanderen? En waar kun je ook na de Pride nog gezellig tussen de vrouwen terecht?
Toegegeven, ik ben nog nooit naar de Amsterdam Pride geweest. De massaliteit trekt me niet. In Antwerpen voel ik me meteen op m'n gemak. Druk, maar gezellig druk, niet verpletterend. Onderweg naar Hotel 't Sandt nabij de kaaien kom ik rond half negen 's avonds langs meerdere feestjes op de Vlasmarkt. Het publiek danst uitbundig op de latinomuziek die bij Melao latin Bar uit de boxen knalt en een hoek verder staat een DJ op de stoep van vrouwencafé Cut. Ik was al getipt over deze tent. 'Mannen mogen er wel komen, als ze maar niet lastig zijn', hoor ik twee vrouwen op een nabij terras commentaar geven. 'Nou, dat geldt eigenlijk toch hier ook? Ze lachen en sippen aan hun wijntjes. Ik sta later aan het bier bij Cut. Kutbier heet het en het komt rechtstreeks uit 's-Hertogenbosch. Blond met pruimen lees ik. Een ode aan de Bossche kut. Best te pruimen. Proost op de gemengde clientèle hier!
Hand in hand
De fijne sfeer is precies wat Kat van Nuffel, bestuurslid van de Antwerp Pride-organisatie, persoonlijk ook beleefde: 'Ik word daar zo blij van. Antwerp Pride is een feest van diversiteit en inclusiviteit en dat betekent ook activiteiten vanuit verschillende hoeken. Ik loop ook dagen met mijn vrouw hand in hand. Waarom kan dat niet door het hele jaar? Het voelt zo vrij, zo goed. Het maakt de Antwerp Pride speciaal. De meest bijzondere evenementen vond ik het La La Ladiesland Festival op de Vrijdagmarkt. Dat was de opstart van een fijn weekend. Verder de feesten bij Cut en van Tompoes op zaterdag. Meer aandacht voor activiteiten voor vrouwen die (ook) van vrouwen houden, wat andere jaren iets minder was.'
Bart Abeel, voorzitter van Antwerp Pride, met wie ik eveneens napraat, knikt: 'Met die aandacht was ik ook blij. Er is normaliter een overaanbod activiteiten voor mannen. Het kwam nu meer in evenwicht. De iconische nachtclub Red & Blue had zaterdag een Ladies Night van Tompoes. Dat was een mooi gebaar. Tegelijkertijd is Antwerp Pride voor iedereen. Antwerp Pride is voor héél Antwerpen. Black queer, queer, trans, jong: iedereen is betrokken. De mengeling is heel natuurlijk. Het is niet zomaar dat de stedelijke evenementenregisseur Matthias De Ridder de Antwerp Pride een van de mooiste events van de stad vindt. Dat merk je. Mensen komen speciaal postvatten voor de parade. Net als in Amsterdam spelen hier trouwens ook wel discussies over het commerciële karakter van het event, maar in mindere mate. De Antwerp Pride hield daarbij workshops voor de CEO's van de sponsors over hun arbeids- en marketingbeleid. Een protestbeweging binnen de community organiseerde The Happy Crappy Queer Parade zonder spandoeken, zonder bedrijven. Die activiteit stond ook op het programma. We werken samen. We geven elkaar de ruimte en werken niet tegen elkaar. Da's zó belangrijk.'
Verhalen en regenbogen
Als ik 's ochtends wakker word in mijn hotel, moet ik glimlachen om het behang. Het is volgetekend met in elkaar grijpende blote mannen en vrouwen. Wie wat en met wie is, is niet helemaal duidelijk. Oftewel, het perfecte onderkomen tijdens Antwerp Pride. Bij het ontbijt tref ik meerdere mannen die duidelijk stelletjes zijn. Volstrekt normaal, zoals het hoort, fijn. Ondertussen kan ik niet kiezen uit het dagprogramma van de Pride. Ook overdag is er genoeg te doen. Het wordt de Trail of Stories – Together We Walk (de derde editie alweer), langs panelen met prachtige foto's van mooie mensen van Noortje Palmen en verrijkt met illustraties van tekenaar Mattias de Leeuw. Via een QR-code lees je de verhalen van heel diverse leden van Antwerps community. Zo leer je onder meer Anneke & Pascale, Michiko, Johanna Pas, Liliane Saint-Pierre, Hannes & Liesbeth en Dena Vahdani kennen. Toegegeven, het is kilometers vreten, maar je ziet zo meteen ook meer van Antwerpen dan je anders gedaan had. En kun je samen met je vrouw een slotje aan het speciale liefdeshek in de jachthaven Willemdok ophangen. Wie het te warm krijgt, neemt een slok water dat uit de mond van een stenen vrouwenhoofd op de Ossenmarkt spuit of een duikt in een opblaasbad met unicorn op de Suikerrui. De zuilen van de Koninklijke Vlaamse Opera zijn in regenboogkleuren net als de trappen binnen het Station Antwerpen-Centraal. Regenboogvlaggen vind je sowieso overal, boven cafés, restaurants en winkels. En zelfs boven de Jezusstraat. Wie vergeten had iets regenbogigs naar Antwerpen mee te nemen, kan engelenvleugels in bonte kleuren bij een pop-up store kopen. En dat allemaal tot aan de Onze-Lieve-Vrouwe-kathedraal aan toe.
Veel is mogelijk hier, zo schijnt. Toevallig vindt 14 augustus in de avond de Maria Hemelvaartprocessie met het Mariabeeld uit de kathedraal plaats. Op dat moment houdt alle muziek even stil. Over een processie tijdens een eerdere Pride weten ze hier nog een hilarisch verhaal te vertellen. Toen kwam de processie helemaal langs het befaamde homocafé DeLux. In stilte trok de stoet voorbij en de drags stonden met gebogen hoofd langs de kant. Zodra Maria de hoek om was, zette de DJ Like a Virgin van Madonna op. Zelfs de bisschop had dat prachtig gevonden, zo vertelde hij achteraf.
Vrouwenfeesten en het constante Cut Café
Zondagmiddag zet het slotfeest al in de middag in op een feestterrein op de Cockerillkaai langs de Schelde. De line up mag er wezen. Ik tref er zelfs Johnny Logan. De sfeer is goed. Veel vrouwen ook. Maar wat als Antwerp Pride straks afgelopen is? Als al die vrolijke regenboogvlaggetjes, die veilige plekken markeren, zijn verdwenen? Waar moet ik dan als vrouw heen in Antwerpen? Biedt de eigen community dan soelaas? Dat valt te bezien. Verenigingen genoeg, maar wie de kalender van de overkoepelende organisatie het Roze Huis in Antwerpen bekijkt, ziet vooral blanco pagina's. Een goede centrale agenda is er simpelweg niet. Hebben lokale vrouwen tips? 'Het is inderdaad niet altijd zo eenvoudig om je weg als vrouw te vinden', knikt Kat, 'want zoveel verenigingen speciaal voor vrouwen zijn er niet.' Toch hoeven we niet helemaal te wanhopen. 'In september is er altijd de L-week, met diverse activiteiten, van panelgesprekken tot feesten. Ik draai zelf als DJ op feesten, o.a. bij WIJ(dames). Zij hebben twee activiteiten per maand en organiseren ook twee vrouwenfeesten per jaar. En een constante is ook het Cut Café.'
Feest met een reden
Queertopia heet de vijftiende editie van de Antwerp Pride. Met dat thema wil de queer community van Antwerpen aanzetten tot denken over de toekomst. Wat willen we met z'n allen? Waar zijn we over nog eens vijftien jaar? Hoe ziet de Belgische samenleving er dan idealiter uit? De vragen raken gevoelige snaren. De Antwerp Pride is meer dan alleen een feest, aldus Bart Abeel: 'Het is een feest met reden. De bedoeling is om relevant te zijn en impact te hebben, iedereen te inspireren. Zo vinden we ook hetero allies om er samen voor te zorgen dat uitsluiting op basis van wie je bent in de toekomst niet meer voorkomt.'
Eef Heylighen, woordvoerder van belangenorganisatie Çavaria, Gent, vervolgt Barts verhaal: 'Wettelijk gezien heeft de LGBTI+ community bijna gelijke rechten in België maar maatschappelijk gezien blijft hetero en de opdeling in man/vrouw de norm. Wijk je daarvan af, dan word je gezien als anders. De community ondervindt dat aan den lijve, in negatieve zin, van de arbeids- tot de huurmarkt, overal. Dat heeft gevolgen. Even toegespitst op LGBTI+ vrouwen: ook hun fysieke en mentale welzijn is minder, want ze ervaren hoge drempels om naar de huisarts te gaan. Het gaat vaak fout bij de vragen die de arts stelt. Of beter: niet stelt. Het medische wereldbeeld is hetero. Specifieke symptomen of thema's komen niet aan bod. Daardoor kan het soms tot een verkeerd advies komen of minder adequate behandeling. Of vrouwen blijken simpelweg al te laat, bijvoorbeeld bij baarmoederhalskanker. Kortom, ook de zorgsector moet inclusiever. Hetzelfde geldt ook voor andere sectoren zoals de werkvloer. Ook moet er meer aandacht zijn voor bijvoorbeeld LGBTI+ personen met een handicap. Kruispuntdenken (of intersectioneel denken) wordt steeds belangrijker. Wie je bent, draait niet alleen om je gender- of seksuele diversiteit. Discriminatie is niet alleen iets van bijvoorbeeld hetero versus homo mannen en lesbische vrouwen. Het gebeurt buiten én binnen de community. Neem de anti-genderbeweging die zich tegen transgender personen keert. Binnen de community moet daar aandacht voor zijn. Naast de noodzaak om het bredere publiek te informeren en sensibiliseren. Ondanks dat er al heel wat vooruitgang is ligt er toch nog wel wat werk op de plank.'
Verdere informatie
Door het jaar heen melden de Antwerpse vrouwenorganisaties Atthis vzw en WIJ(Dames) activiteiten door heel Vlaanderen op onder meer hun Facebookpagina's. Wil je op de hoogte blijven van de Antwerp Pride-perikelen meld je dan aan voor de nieuwsbrief via https://antwerppride.com. Op de site kun je onder meer de verhalen van de Trail of Stories – Together We Walk nog nalezen.
Dit artikel kwam tot stand met steun van Visit Antwerp en NS International.
*
Blijf op de hoogte!